Kolejny zespół polskiej sceny rockowej lat '80, który gdzieś przepadł.... A uznaje się go za prekursora rodzimego stylu psychobilly, z którego twórczości korzysta do dziś wiele współczesnych zespołów.

Od punku do rock'n'rolla
Stan Zvezda powstał w Warszawie w 1983 roku i początkowo grał typowy, ostry punk, dziś zwany częściej hardcore punkiem. Przez kilka lat formacja, na której czele stał Wojtek "Franek" Frączak realizowała się w tym klimacie, zyskując przychylne opinie, ale nie robiąc większej furory (wydali demo). Później zespół przechodzi rewolucję - na wokalu pojawia się Jacek Milczarek. Rewolucja dotyczy również stylu zespołu, który z punk rocka przenosi się w klimaty rockowe, a ściślej rzecz biorąc, w styl zwany psychobilly. Jest to - upraszczając znacznie - mieszanka brytyjskiego punk rocka z blues-rockiem, charakterystycznym dla amerykańskiej sceny lat '50 i początku '60.

3 x P
Odmieniony Stan Zvezda stał się czymś nowym - wyróżniał się pośród całej masy "zimnofalowców" i kapel punk-rockowych. "Nasza muzyka wypływa m,in. ze znudzenia neurotycznymi zawodzeniami punk-rockowców, depresyjnym nowofalowców oraz restauracyjnymi wibracjami rodzimych rastamanów" - mówili o swojej muzyce.

Ich twórczość nie była przesiąknięta ideologią, lecz zgodnie z wartościami rock'n'rolla sławili "3 x P - piwo, panienki i psycho".

W 1987 roku pokazują się szerszej publice na Jarocinie i zajmują czwarte miejsce w plebiscycie publiczności. Zdobywają rozgłos i już jako uznana marka grają na warszawskich legendarnych festiwalach "Róbrege" i "Poza Kontrolą". Nie udaje im się jednak wydać żadnej płyty i na początku lat '90 zespół się rozwiązuje.



Bal szkieletów

Dopiero ponad dekadę później, w 2001 roku Stan Zvezda, już z opinią legendy undergroundu powraca. Po latach nagrywają stary materiał, który ukazuje się w 2003 r. jako "Bal Szkieletów". Była to jedna z najbardziej oczekiwanych przez fanów polskiego rocka debiutancka płyta.



Muzyka Stana Zvezdy to rockowe korzenie - rock'n'rollowe szaleństwa z czasów Elvisa Presleya podane w sosie punk-rockowym oraz z całą mroczną otoczką charakterystyczną dla psychobilly. Są więc zombie, wampiry, potwory, krew, strach i cały horrorowo-thrillerowy syf.

Ze Stanem Zvezdą wiąże się też kilka ciekawostek. Zamiast basu używali kontrabasu, co przy ich rockowym wyglądzie rzucało się w oczy. Na "Balu Szkieletów" poza własnymi numerami znalazły się też covery - "Miserlou", czyli słynny utwór z Pulp Fiction zgwałcony wiele lat później przez Black Eyed Peas. Kolejnym jest "Święty Szczyt" z repertuaru Kryzysu (wcześniej Deadlocku) - kawałek ten znalazł się też na składance "Dolina Lalek - Tribute to Kryzys vol. 2" wydanej w 2006 r. Jeden z utworów Stana Zvezdy przerobiły Komety, które "Króla Kliperów" grają do dziś na koncertach.

Niedługo po ukazaniu się "Balu Szkieletów" zespół znowu zawiesił działalność. Kilka naprawdę ciekawych kawałków Stana Zvezdy do posłuchania w Radiu TegoSlucham.

*korzystałem m,in. z materiałów z musicblog-piotrk.blogspot.com oraz stilon-c60.blogspot.com, które zawierały fragmenty artykułu o Stanie Zvezdzie, zamieszczonym w Magazynie Muzycznym, autorstwa Kuby Wojewódzkiego.

rad